Zielona herbata od wieków jest ceniona jako napój zapewniający zdrowie, witalność i długowieczność – a dziś wiemy, że jej dobroczynne właściwości opierają się nie tylko na tradycji, ale również na solidnych podstawach współczesnej nauki. Zawiera setki substancji bioaktywnych, z których jedna przyciąga szczególną uwagę: galusan epigallokatechiny, znany pod skrótem EGCG. Czym jest i dlaczego okazuje się kluczowym czynnikiem w tak wielu pozytywnych efektach zielonej herbaty dla zdrowia człowieka, dowiesz się z tego artykułu!
Czym jest EGCG?
Galusan epigallokatechiny (EGCG) to najliczniej występująca katechina w zielonej herbacie i jeden z najlepiej przebadanych bioaktywnych związków pochodzenia roślinnego. Należy do grupy polifenoli, a konkretnie flawanoli, które naturalnie występują w liściach chińskiej herbaty ( Camellia sinensis ). W procesie przetwarzania kluczową rolę odgrywa delikatna metoda przetwarzania zielonej herbaty – w przeciwieństwie do herbaty czarnej czy oolong, nie jest ona poddawana fermentacji, co pozwala zachować znacznie większą zawartość tych cennych katechin.
Pod względem chemicznym jest estrem galusanu epigallokatechiny i kwasu galusowego, co nadaje mu specyficzną strukturę molekularną o wysokim potencjale antyoksydacyjnym – dzięki temu EGCG skutecznie neutralizuje wolne rodniki, stabilizuje błony komórkowe i wpływa na szereg szlaków enzymatycznych i sygnałowych związanych ze stresem komórkowym, stanem zapalnym i regulacją metaboliczną. Chociaż jego biodostępność w organizmie jest ograniczona – EGCG jest szybko metabolizowany i wydalany – badania naukowe pokazują, że nawet stosunkowo niskie stężenia mogą wywoływać mierzalne efekty fizjologiczne. To właśnie to połączenie silnego działania w niskich dawkach czyni go jednym z najważniejszych funkcjonalnych składników zielonej herbaty.
Jak to wpływa na organizm człowieka?
Spektrum działania EGCG jest niezwykle szerokie. Przede wszystkim jego silne działanie antyoksydacyjne – galusan epigallokatechiny neutralizuje reaktywne formy tlenu i chroni struktury komórkowe przed stresem oksydacyjnym, który jest związany z procesami starzenia, przewlekłym stanem zapalnym i rozwojem chorób cywilizacyjnych.
W dziedzinie metabolizmu EGCG zajmuje szczególną pozycję ze względu na swoją zdolność do promowania termogenezy (produkcji ciepła) i utleniania tłuszczów. Niektóre randomizowane badania kliniczne sugerują, że jego regularne stosowanie może nieznacznie zwiększyć wydatek energetyczny i przyczynić się do utraty wagi – szczególnie w połączeniu z kofeiną. Jednocześnie pomaga stabilizować poziom cukru we krwi i wspomaga wrażliwość na insulinę, co jest korzystne nie tylko w cukrzycy typu 2, ale także w profilaktyce zespołu metabolicznego.
EGCG wykazuje również działanie kardioprotekcyjne. Według badań zmniejsza utlenianie cholesterolu LDL, hamuje agregację płytek krwi i przyczynia się do poprawy funkcji śródbłonka – zdrowia wyściółki naczyń. W rezultacie zmniejsza ryzyko miażdżycy i innych powikłań sercowo-naczyniowych. Wreszcie, nie można pominąć jego potencjału neuroprotekcyjnego. Badania laboratoryjne pokazują, że substancja ta może przenikać przez barierę krew-mózg, zmniejszać stan zapalny układu nerwowego i chronić komórki nerwowe przed degeneracją – co otwiera możliwość jej potencjalnego zastosowania w zapobieganiu lub spowalnianiu rozwoju chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera.
Gdzie znaleźć EGCG i jak bezpiecznie go stosować?
Najbogatszym naturalnym źródłem EGCG pozostaje wysokiej jakości zielona herbata, zwłaszcza odmiany japońskie, takie jak Matcha, sencha lub gyokuro , uprawiane z naciskiem na utrzymanie wysokiej zawartości katechin. Jednak konkretna zawartość EGCG może się znacznie różnić w zależności od odmiany, metody przetwarzania, czasu zbiorów i środowiska, w którym uprawiano herbatę. Na przykład matcha, produkowana z młodych liści herbaty uprawianych w cieniu i spożywana w postaci drobno zmielonego proszku, może zawierać znacznie więcej EGCG niż herbaty parzone konwencjonalnie.
Dla osób, które chcą przyjmować EGCG w wyższych stężeniach i precyzyjnie dawkowanej postaci, dostępne są suplementy diety – najczęściej w postaci kapsułek, tabletek lub proszków instant. Na etykietach substancja ta jest zazwyczaj określana jako „ekstrakt z zielonej herbaty” z podaniem procentowej zawartości katechin, a konkretnie EGCG, co jest kluczowe dla skutecznej suplementacji. Standardowa dzienna dawka w suplementach waha się od 100 do 300 mg czystego EGCG, a badania naukowe potwierdzają pozytywny wpływ na metabolizm, regulację masy ciała, stres oksydacyjny i zdrowie układu sercowo-naczyniowego w tym zakresie.
Należy jednak pamiętać, że w wyższych dawkach – zwłaszcza powyżej 800 mg dziennie – EGCG może wpływać na enzymy wątrobowe, a w rzadkich przypadkach prowadzić do hepatotoksyczności, zwłaszcza u osób wrażliwych lub przy długotrwałym stosowaniu. Dlatego zaleca się przestrzeganie zalecanej dawki podczas regularnej suplementacji i konsultację ze specjalistą w razie wątpliwości.
Część nowoczesnej strategii żywieniowej
Biorąc pod uwagę szeroki zakres pozytywnych efektów, nic dziwnego, że EGCG stał się kluczowym składnikiem funkcjonalnych suplementów diety, zaprojektowanych nie tylko po to, by wspomagać metabolizm, ale także by zwiększyć skuteczność programów odchudzania. To właśnie w połączeniu z innymi substancjami o działaniu synergistycznym jego działanie może w pełni się uwydatnić – i stać się podstawą opartego na badaniach naukowych podejścia do kontrolowanego spalania tłuszczu.
Wysoce funkcjonalny spalacz tłuszczu od Laboratoires of Functional Nutrition Został stworzony, aby wykorzystać ten potencjał. Zawiera EGCG w wyjątkowo silnym stężeniu 95%, który nie tylko zapewnia ochronę antyoksydacyjną, ale także znacząco wspomaga rozpad tkanki tłuszczowej. Unikalny skład tego produktu zawiera również ekstrakty roślinne o klinicznie udowodnionym działaniu – takie jak Gymnema spp., znany ze zdolności do regulacji metabolizmu cukru i zmniejszania apetytu, czy synefrynę, która zwiększa termogenezę poprzez specyficzną stymulację receptorów beta3-adrenergicznych.
